-
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Học thuyết của C.Mác về hình thái kinh tế - xã hội mà điểm cốt lõi của nó là quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. C.Mác đã vận dụng quy luật này để phân tích về sự vận động và phát triển của hình thái kinh tế - xã hội tư bản chủ nghĩa; đồng thời chỉ ra xu hướng phát triển tất yếu của hình thái kinh tế - xã hội xã hội chủ nghĩa (giai đoạn đầu của hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa). Bài viết tiếp cận và phân tích vấn đề cơ bản nhất trong học thuyết của C.Mác về hình thái kinh tế - xã hội trong thời đại ngày nay.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Để thỏa mãn nhu cầu của mình, con người buộc phải khai thác tự nhiên, sử dụng các nguyên liệu có sẵn của tự nhiên. Nhưng để có sự phát triển bền vững thì cần giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa thế hệ hôm nay và thế hệ mai sau. Trong quá trình đổi mới vừa qua, khoa học xã hội Việt Nam đã có đóng góp to lớn vào việc xây dựng quan điểm và chiến lược phát triển bền vững; xây dựng và cung cấp những luận cứ khoa học về phát triển bền vững, cụ thể là: tuyên truyền và phổ biến rộng rãi những tri thức về phát triển bền vững; xây dựng và phát triển nguồn nhân lực khoa học xã hội về phát triển bền vững; tham mưu, tư vấn, phản biện các chủ trương, chính sách về phát triển bền vững; tiếp thu và trao đổi tri thức khoa học về phát triển bền vững.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Sinh thời, nhà thơ Huy Cận đã từng nhận mình là “một chiếc linh hồn nhỏ/ mang mang thiên cổ sầu”. Thật trùng hợp khi bài hát Giọt mưa thu của cố nhạc sĩ Đặng Thế Phong ban đầu có tên là Sầu vạn cổ. Vì cái tên Sầu vạn cổ ấy nghe nó buồn bã và thê thảm quá nên bạn bè đã khuyên nhạc sĩ đổi lại tên.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Tectonic, ngoài nghĩa kiến tạo (địa chất) còn có nghĩa là kiến tạo thông thường, tức là xây dựng, kiến trúc, (nhưng hay hơn, biểu cảm hơn), là một lựa chọn phù hợp.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Bài viết phân tích các quan điểm mới trong hệ tư tưởng chính trị của Đảng và Nhà nước Việt Nam giai đoạn từ năm 1986 đến nay. Đó là những quan điểm mới về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, về đấu tranh giai cấp, đấu tranh giữa hai con đường xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa, về vấn đề đại đoàn kết dân tộc, về vấn đề quan hệ giữa các quốc gia, về hệ thống chính trị, về việc thực hiện dân chủ. Theo tác giả, những quan điểm mới đó đã làm cho bộ mặt chính trị nước ta thay đổi theo hướng ngày càng tiến bộ hơn, đã tác động tích cực đến đời sống kinh tế, xã hội, văn hóa của đất nước.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Sau khủng hoảng tài chính thế giới năm 2008, các nước trên thế giới trong đó có Việt Nam đang quan tâm đến việc thiết lập một mạng an toàn tài chính (ATTC) nhằm đảm bảo an toàn cho các định chế tài chính nói riêng, hệ thống tài chính nói chung. Bài viết phân tích thực trạng mạng ATTC quốc gia ở Việt Nam và giải pháp phát triển.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Hai khái niệm “Đông”, “Tây” mới xuất hiện khoảng vài ba thế kỷ gần đây. “Đông” chỉ phương mặt trời mọc, chỉ các nước Châu Á, chỉ các nền văn minh trên lưu vực ba con sông, đó là sông Nin, sông Ganga (sông Hằng) và sông Hoàng Hà; còn phương Tây cũng không phải là tất cả các nước còn lại, mà chủ yếu chỉ các nước Tây Âu, như Anh, Pháp, Đức, Ý, Áo, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha,... Minh triết phương Đông và triết học phương Tây do đặc thù của xã hội mỗi nơi qui định, nên khác nhau ở nhiều điểm. Đó là khác nhau ở: cách tiếp cận; tính chất, mục đích, đối tượng; phương pháp nhận thức; con đường đi đến chân lý, trí tuệ, tri thức; mối quan hệ giữa chủ thể và khách thể; công cụ, phương tiện nhận thức; con đường phát triển; ngay phép biện chứng ở hai phương trời cũng khác nhau.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Dù kê là một trong những loại hình nghệ thuật sân khấu đặc sắc, có tính đặc trưng của người Khơme Nam Bộ, là một di sản văn hóa phi vật thể có giá trị của dân tộc. Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp Dù kê vào một trong 12 di sản văn hóa phi vật thể dự kiến trình lên UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại trong giai đoạn 2012 - 2016. Tuy nhiên, cũng như nhiều loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống khác, nghệ thuật Dù kê cũng đang gặp phải những khó khăn nhất định trong quá trình phát triển. Vì vậy, việc tìm kiếm những giải pháp có hiệu quả để bảo tồn và phát triển nghệ thuật Dù kê là rất cần thiết để xây dựng một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc ở nước ta hiện nay.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại và những khó khăn, bất ổn trong nền kinh tế đang gia tăng buộc Việt Nam phải đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu và đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế. Đồng thời, phát triển nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng, đổi mới thể chế cũng được xem như các khâu “đột phá” chiến lược cần được thực thi. Tuy vậy, đổi mới thể chế, trên thực tế, chưa được xem như là lĩnh vực cốt yếu, cần được ưu tiên. Việc đổi mới và hoàn thiện thể chế còn diễn ra chậm chạp, thường nghiêng về những đổi mới cục bộ trong lĩnh vực thể chế kinh tế. Ngay trong phạm vi này, việc xác lập và thực thi một cách nhất quán hệ thống quyền sở hữu tài sản hiệu quả cũng chưa được xem trọng. Đây là những lý do khiến cho quá trình tái cơ cấu và chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam không diễn ra như kỳ vọng.
(Nghiên cứu - Trao đổi) - Chính sách quốc gia về tăng trưởng xanh là một chủ trương lớn và quan trọng của Đảng và Nhà nước nhằm xanh hoá nền kinh tế. Đặc biệt, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2050 đã khẳng định: tăng trưởng xanh là một nội dung quan trọng của phát triển bền vững, đảm bảo phát triển kinh tế nhanh, hiệu quả, bền vững và góp phần quan trọng thực hiện Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu.Trước xu hướng phát triển bền vững trên cả ba trụ cột kinh tế, xã hội và môi trường, Việt Nam đã và đang triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh với nhiều kết quả đáng ghi nhận, đóng góp tích cực vào nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong ứng phó với biến đổi khí hậu.