Trong không khí hân hoan chào mừng kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS) biết bao cảm xúc, bao kỷ niệm thân thương ùa về, và từng kỷ niệm như những thước phim quay chậm càng rõ nét hơn khi Đoàn Thanh niên Cộng sản Viện Hàn lâm phát động cuộc thi “VASS trong tôi”. Ngôi nhà chung chan hòa tình yêu thương trìu mến - VASS nơi tôi đã làm việc, gắn bó và cống hiến 12 năm qua với biết bao kỷ niệm dấu yêu.

Thổn thức nhớ về quãng thời gian rời ghế giảng đường bước chân vào cơ quan làm việc, tôi rất bỡ ngỡ với những công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn trọng là biên soạn từ điển và bách khoa thư, nhưng những người cô, chú, anh, chị đã cho tôi sự ấm áp, chỉ bảo tôi từ những kiến thức ban sơ, điều đó đã vun đắp cho tôi niềm đam mê trong Nghiên cứu khoa học.

VIOLE (Vietnam Institute of Lexicography and Encyclopedia) được thành lập năm 2008 là tổ chức nghiên cứu khoa học trực thuộc Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, có chức năng nghiên cứu những vấn đề cơ bản về lý luận về Từ điển học và Bách khoa thư học, tổ chức biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam, từ điển bách khoa, từ điển chuyên ngành và thuật ngữ, từ điển đa ngữ, các loại từ điển tiếng Việt và từ điển ngôn ngữ các dân tộc thiểu số ở Việt Nam; thực hiện tư vấn và đào tạo về từ điển học và bách khoa thư; tham gia phát triển nguồn nhân lực trên các lĩnh vực, các ngành nghề của cả nước. Qua chặng đường hình thành và phát triển VIOLE đã chứng tỏ được những thành quả của mình bằng những ấn phẩm đem lại lợi ích cho độc giả. Để biên soạn được một cuốn từ điển phải trải qua rất nhiều công đoạn, mỗi công đoạn đều đỏi hỏi tính cẩn trọng của tác giả, vì vậy tôi rất may mắn khi được làm việc trong môi trường này đã rèn cho tôi tính cách cẩn thận trong quá trình công tác.

12 năm công tác không quá ngắn và cũng không quá là dài đối với cuộc đời của một người, nhưng cũng đủ lâu để viết lên đó những trang nhật ký của đời mình. 12 năm qua trong tôi có vô vàn kỷ niệm đáng nhớ, vui có, buồn có. Đó là những kỷ niệm gắn bó với đồng nghiệp, kỷ niệm với các sự kiện trọng đại của VIOLE. Mỗi kỷ niệm là mỗi mảnh ghép đáng trân quý trong cuộc đời tôi.

 

 

 

 

VIOLE có thế mạnh là tuổi trẻ, vì vậy ngoài nghiên cứu khoa học thì các hoạt động như văn hóa, văn nghệ, thể thao rất sôi nổi. Tôi được sống trọn vẹn tuổi xuân với đúng nghĩa nhiệt huyết, sôi nổi cùng các hoạt động của Viện. Từ một cô bé nhút nhát nhưng vào khi vào Viện hòa chung không khí sôi nổi của các anh chị tôi đã trưởng thành lên mỗi ngày.

 

 

 

Kỷ niệm đầu tiên mà tôi nhớ khi vào Viện là tham gia biểu diễn văn nghệ và thi cắm trại trong toàn VASS, đó là lần đầu tiên tôi thực sự chui mình ra khỏi kén. Khi đó, viện tôi cùng 4 viện nữa kết hợp văn nghệ và cắm trại, tôi rất háo hức, bởi tuổi trẻ là nhiệt huyết là cháy hết mình và tôi đã thực sự làm được điều đó, tôi mạnh dạn giao lưu với các đồng nghiệp trong VASS qua những buổi tập văn nghệ, và đọng lại là những niềm vui và tiếng cười cùng sự ấm áp của mọi người. Cũng từ đó nuôi dưỡng tình yêu đối với VASS trong tôi ngày một lớn dần qua thời gian. Để rồi ngồi đây thổn thức nhớ lại kỷ niệm cũ tôi thấy con đường mình đã qua đầy ắp tiếng cười và niềm vui của tuổi trẻ, với biết bao kỷ niệm thân thương.

 

 

Có lẽ cơ may đến với VASS của tôi được đúc kết bởi chữ “Duyên”, và màu xanh của đoàn đã làm cái “Duyên” đó trở nên tươi đẹp hơn. Viết về những dấu chân kỷ niệm VASS trong tôi là khoảnh khắc bồi hồi nhớ lại những chặng đường đã qua, trên từng nhịp đều in đậm màu xanh của Đoàn. Đó là cả bầu trời tuổi trẻ đầy nhiệt huyết với những hành trình xanh đem tình yêu của một đoàn viên VASS đến gần hơn với những hoàn cảnh còn nhiều khó khăn ở các vùng miền núi xa xôi.

Từ một cô bé sinh viên còn nhiều bỡ ngỡ, nhưng quá trình công tác tại VASS đã vun đắp cho tôi một nền tảng tri thức khoa học, bên cạnh đó là những kỹ năng trong công tác nghiệp vụ, và đặc biệt hơn nữa là sự trưởng thành trong quá trình tham gia công tác Đoàn.

Mỗi chặng đường tôi đã đi qua càng làm dày thêm những kinh nghiệm làm hành trang cho quá trình công tác của mình. Và có lẽ, trong ba lô hành trang đó kỷ niệm đáng nhớ nhất vẫn là những hành trình xanh. Mỗi hành trình in dấu những kỷ niệm mà không bao giờ quên trong tôi. Tôi trưởng thành hơn mỗi ngày trong Đoàn, từ một đoàn viên, Phó Bí thư Đoàn và giờ đây là Bí thư Đoàn tôi thấy mình bản lĩnh hơn mỗi ngày khi tham gia công tác Đoàn, và tổ chức Đoàn đã cho tôi nhiều cơ hội tham gia các hoạt động công tác Đoàn trong toàn VASS nói chung và hơn hết là cơ hội để đến gần hơn các hoàn cảnh còn nhiều khó khăn.

Mỗi hoạt động Đoàn trong toàn VASS đều là những kỷ niệm đẹp của tuổi xuân đối với tôi, đó như là những mảnh ghép điểm thêm màu sắc cho năm tháng tuổi trẻ nhiệt huyết. Tôi đã tham gia rất nhiều các hoạt động Đoàn ý nghĩa như hoạt động khám phá rừng Cúc Phương, hoạt động dọn rác ở bãi biển Đồ Sơn… và cả những hoạt động thắp hương tri ân các anh hùng dân tộc ở các nghĩa trang liệt sĩ, hoạt động thăm bảo tàng Hồ Chí Minh, hoạt động thắp hương tri ân các nữ anh hùng ở ngã ba Đồng Lộc, tất cả đều là những chuỗi hành trình mang đậm màu xanh áo Đoàn.

 

 

 

 

Trong tất cả những hoạt động Đoàn, thì hoạt động thiện nguyện luôn cho tôi nhiều cảm xúc nhất, và trong những chuyến đi thiện nguyện có một kỷ niệm làm tôi nhớ mãi không thôi, đó là đợt đến trao quà cho các bạn nhỏ ở vùng cao của Mộc Châu. Đây là hành trình xanh của Liên chi Đoàn đã gắn kết tinh thần đoàn viên của 3 Chi đoàn trong VASS để có những phần quà trao cho các em nhỏ ở vùng cao. Bồi hồi nhớ lại, tôi nhớ mãi hình ảnh một cô bé có đôi mắt sáng, ánh mắt hồn nhiên của 1 em bé lớp 2, nhưng dáng người lại bé bằng các bạn nhỏ dưới xuôi tầm 4 tuổi. Không giống các bạn cùng trang lứa háo hức nhận những phần quà các cô, chú tình nguyện trao mà em lại đứng nép mình dưới góc tường của lớp. Ban đầu, tôi cứ nghĩ em bé có tính cách nhút nhát hơn so với các bạn, nhưng khi trao đổi với cô giáo mới hiểu thấu hoàn cảnh của em, một cô bé tuy nhỏ tuổi nhưng gia cảnh nghèo khó, bố mẹ không còn nữa dưới còn có 2 em nhỏ, nhưng học lực thì rất tốt, do hoàn cảnh rất khó khăn nên từ bé em rất rụt rè. Qua tâm sự của cô giáo đoàn thiện nguyện đã nắm bắt được hoàn cảnh của một số em, trong đó có em nhỏ mà tôi để ý, chúng tôi đã thống nhất có những phần quà là những suất học bổng để động viên các em vượt lên hoàn cảnh cố gắng học tập tốt. Sau khi phát quà thiện nguyện và giao lưu với các em nhỏ xong chúng tôi lên xe và xuôi xuống dưới, giữa núi rừng trập trùng và cảm nhận hương thơm của hoa mận, cùng ngắm nhìn những quả mận vừa nhú, mỗi đoàn viên đều quên đi cái mệt, cái nắng nóng oi bức của vùng cao để đọng lại niềm vui vì đã đem đến tiếng cười cho các em. Trên hành trình từ trường xuôi xuống, tôi thấy bóng dáng các em nhỏ nhảy chân sáo, tay cầm những túi quà như háo hức chạy nhanh về khoe với bố mẹ. Trong hình ảnh đó có em bé nhút nhát mà tôi đã gặp, giờ đây tôi thấy em cũng vui và háo hức chạy nhanh về nhà của mình ở tít ngọn đồi cao. Tôi chợt nghĩ chắc hôm nay bé sẽ rất vui vì có quà về chia cho các em của mình và số tiền học bổng nhận được không nhiều nhưng 3 chị em sẽ có thêm bữa cơm đủ no. Tôi tự nhủ lòng sẽ cố gắng hơn nữa, để mang đến niềm vui cho những hoàn cảnh khó khăn, tôi vẫn nhớ mãi câu nói của một học giả “Đừng bao giờ từ chối nếu bạn vẫn còn cái để cho” để tự nhắc nhở bản thân hãy sống tốt mỗi ngày và làm được nhiều việc thiện hơn nữa. Có lẽ, cơ duyên giúp tôi có được những kỷ niệm đáng trân quý như thế này cũng nhờ sự chung sức chung lòng không chỉ các đoàn viên mà còn có sự hỗ trợ của tất cả mọi người ở VIOLE nói riêng và 2 Viện bạn nói chung. Chính vì lẽ đó, với vai trò là một đoàn viên đang khoác trên mình màu áo xanh của đoàn tôi sẽ cố gắng hơn nữa để hoàn thiện bản thân, sống tốt mỗi ngày, làm nhiều điều có ích cho cộng đồng, cho xã hội, góp một phần nhỏ bé đem niềm vui tiếng cười đến với các hoàn cảnh còn khó khăn. Và hơn hết lan tỏa tình yêu VASS đến với cộng đồng bằng những hành trình xanh ý nghĩa trong chuỗi hoạt động của Đoàn VASS nói chung và của Chi đoàn VIOLE nói riêng.

 

 

 

Trong chuỗi hoạt động của Đoàn, thì hoạt động thiện nguyện luôn được chú trọng, vì thế Chi đoàn nói riêng và toàn Đoàn VASS nói chung đều đã tổ chức rất nhiều hoạt động thiện nguyện. Mỗi hành trình in dấu mỗi màu kỷ niệm, đó có thể là những giây phút hạnh phúc vui vẻ khi trao những phần quà cho các em nhỏ ở điểm trường xa xôi, hay trao những suất quà cho 16 gia đình khó khăn ở xã đảo Minh Châu còn nhiều thiếu thốn, trong đó có những hộ gia đình đang vật lộn với di chứng chất độc da cam… và cả những hành trình trao tặng những bộ bàn ghế cho một điểm trường ở vùng cao Ba Vì… hay hoạt động tặng quà cho con gia đình chính sách tại Viện nhân dịp 27/7 hằng năm để mỗi đoàn viên biết trân quý hơn những xương máu ông cha đã đổ xuống cho thế hệ hôm nay được tự do, sống trong hòa bình. Những hoạt động đều hướng đến tính nhân văn, nhân ái, tương trợ đối với những hoàn cảnh còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, mà đa phần các hoàn cảnh đó đều sinh sống ở những địa điểm di chuyển rất khó khăn, có những khu vực địa hình dốc, trơn trượt, nhưng có lẽ điều làm nên thành công cho các chuyến đi là tinh thần tuổi trẻ nhiệt huyết của đoàn viên VASS.

 

Hình ảnh đoàn viên VASS nở nụ cười dù ngồi trên chiếc thuyền tròng trành
giữa dòng nước lớn chảy xiết để sang xã đảo Minh Châu trao quà cho các hộ gia đình khó khăn



Hình ảnh lắp bàn ghế để tra tặng các em tại 1 trường tiểu học ở Hòa Bình

 

Còn rất nhiều hành trình xanh chờ đón các đoàn viên và mỗi hành trình đó đều in đậm màu áo xanh của Đoàn, cùng những tình yêu con dân VASS để sẻ chia một phần nhỏ bé đối với những hoàn cảnh còn nhiều khó khăn. Gói lại những kỷ niệm phủ màu xanh áo Đoàn để giữ mãi trong tim mình tình yêu đối với Đoàn. Để những năm tháng về sau không có gì phải nuối tiếc vì mình đã sống một tuổi xanh nhiệt huyết và đúng nghĩa. 12 năm công tác tôi đã được sống trọn với tuổi xuân cùng những hoạt động Đoàn ý nghĩa và sôi nổi, để giờ đây hướng tới kỷ niệm 70 hình thành và phát triển của VASS, cũng là dịp để các đoàn viên bày tỏ tình cảm của mình, bản thân tôi cảm thấy tự hào vì là một đoàn viên của VASS được hòa nhịp trọn vẹn là một thời tuổi trẻ xung kích, sáng tạo, nhiệt huyết, trách nhiệm. Rồi theo từng nhịp thời gian ai cũng sẽ trưởng thành và riêng tôi cũng không là ngoại lệ, nhưng những màu xanh kỷ niệm cùng Đoàn sẽ mãi là hành trang theo suốt cuộc đời tôi. Để mãi mãi màu xanh đó là màu xanh của tuổi trẻ, màu của niềm tin yêu đối với VASS trong tim tôi.

Trở lại với ngôi nhà VIOLE khi guồng quay công việc vẫn quay đều, tôi nhận thấy dù làm ở vị trí nào đi chăng nữa chỉ cần mình cố gắng và làm bằng chính tình yêu, niềm đam mê, trách nhiệm thì sẽ tạo ra những niềm vui cho chính mình và những người xung quanh. Rồi mai đây tôi cũng sẽ tìm cho mình một công việc đúng với đam mê nghiên cứu khoa học của mình, nhưng trọn kỷ niệm vẫn giữ mãi tình yêu với ngôi nhà VIOLE.

Giờ đây, ngôi nhà thứ hai này sắp sáp nhập nên mọi người ai cũng vội, vội yêu thương, vội níu kéo thời gian, bởi rồi đây mỗi người sẽ tìm cho mình những ngã rẽ riêng. Dẫu biết rằng tuổi 15 luôn được xem là tuổi đẹp nhất trong cuộc đời một con người, nhưng với những người ở VIOLE thì có lẽ tuổi 15 là khoảnh khắc không ai mong chờ. Vẫn biết trong cuộc sống không gì là mãi mãi, hợp tan rồi lại hợp nhưng giờ phút hợp tan này khiến lòng người nặng trĩu. Mỗi người đều tìm cho mình những hướng đi riêng, có người đã ổn định, có người đang chờ đợi nhưng có những người đang mơ hồ về tương lai. Rồi mai đây ai cũng sẽ có chỗ đứng cho riêng mình, sẽ có những người rời xa mái nhà VASS nhưng sẽ có rất nhiều người ở lại dưới ngôi nhà chung này và trưởng thành dưới vòng tay của người mẹ chung đó. Người mẹ đã có tuổi đời trọn 70 xuân, đã đào tạo biết bao thế hệ tri thức cho nước nhà. Giờ đây nhìn lại chặng đường công tác đã qua, hướng tới kỷ niệm 70 mùa xuân của người mẹ VASS với những hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao sôi nổi, cùng những hoạt động khoa học chất lượng, mỗi con dân trong VASS đều đang nỗ lực trên mọi mặt công tác để hoàn thành tốt nhất các công việc của mình như món quà chào đón kỷ niệm 70 năm hình thành và phát triển. Còn riêng tôi sẽ luôn cất riêng một miền ký ức tươi đẹp với VIOLE và cố gắng hơn nữa làm tốt công tác, luôn giữ trọn niềm tin với VASS trong tim mình. Trên chặng đường tương lai tôi luôn tự dặn lòng phải thật cố gắng trong mọi việc như lời Bác Hồ răn dạy thanh niên “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là đòi hỏi nước nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải làm thế nào cho ích lợi nước nhà nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh phấn đấu chừng nào?” . Lời dạy của Người mãi là hành trang để nhắc nhở mỗi đoàn viên, thanh niên trên khắp mọi miền tổ quốc cống hiến dựng xây nước nhà ngày một giàu đẹp. Và riêng tôi là một đoàn viên VASS sẽ lan tỏa tình yêu VASS rộng hơn tới mọi người, luôn cố gắng để góp phần nhỏ bé của mình xây thêm những viên gạch tri thức cho ngôi nhà VASS thân yêu vững mạnh.

Khép lại những hồi ức cả một bầu trời tuổi trẻ, tôi luôn tự hào mình là một con dân của VASS, luôn mong muốn VASS sẽ vững mạnh phát triển hơn nữa trên bức tường tri thức khoa học vững chắc 70 năm, để hòa nhịp cùng sự phát triển của nước nhà. Và để thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra về yêu cầu phát triển đất nước, phải tập trung tăng cường xây dựng đội ngũ tri thức Việt Nam theo hướng phát triển về chất lượng. Trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, lý luận chính trị, không thể không nhắc tới đội ngũ tri thức của VASS, mỗi viện chuyên ngành đều góp một phần nhỏ bé để hòa cùng thành tựu chung trong tiến trình phát triển của nước nhà. Những thành tựu nổi bật của đội ngũ trí thức khoa học xã hội và nhân văn đã đóng góp cụ thể thành hình là kịp thời cung cấp luận cứ khoa học phục vụ việc hoạch định đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước như xây dựng chiến lược kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025; xây dựng văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, hoàn thiện môi trường thể chế, các luật góp phần xây dựng hệ thống quan điểm phát triển đất nước; khẳng định lịch sử hình thành và phát triển dân tộc, chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ, bảo tồn các giá trị và bản sắc văn hóa Việt Nam... Với thế mạnh là cơ quan khoa học thuộc Chính phủ, có chức năng nghiên cứu cơ bản về Khoa học xã hội, cung cấp các luận cứ khoa học cho Đảng và Nhà nước trong việc hoạch định đường lối, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển nhanh và bền vững của đất nước theo định hướng xã hội… bên cạnh những tri thức khoa học ngày càng dày thêm theo mỗi chặng đường, VASS sẽ chuyển mình cùng sự phát triển khoa học theo hướng công nghệ số và đóng góp nhiều hơn nữa cho định hướng phát triển của nước nhà, để mỗi lần thêm tròn chục tuổi xuân mỗi con dân trong VASS càng thêm tự hào vì một VASS hùng mạnh. Và hi vọng dù VIOLE sáp nhập nhưng vẫn cựa mình phát triển, góp phần cùng sự hùng mạnh của VASS mến yêu.