Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam công bố Hội đồng Khoa học nhiệm kỳ 2025-2030 và định hướng nghiên cứu trọng tâm

Cập nhật 11:28 ngày 27/09/2025
(Hoạt động khoa học) - Sáng ngày 24/9/2025, tại Hội trường Hồng Hà, số 1 Liễu Giai, Ngọc Hà, Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (Viện Hàn lâm) đã long trọng tổ chức Lễ công bố Quyết định về việc thành lập Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025-2030 và Tọa đàm khoa học “Đánh giá công tác nghiên cứu lý luận giai đoạn 2021-2025 và đề xuất định hướng nghiên cứu lý luận trọng tâm giai đoạn 2026-2030". Sự kiện trên đánh dấu bước phát triển mới rất quan trọng của Viện Hàn lâm trong giai đoạn tới.
GS. TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025 – 2030 phát biểu tại buổi Lễ

Tại buổi Lễ, ThS. Ngô Tiến Phát, Phó Trưởng ban phụ trách Ban Tổ chức - Cán bộ đã công bố Quyết định số 1099/QĐ-KHXH ngày 18/9/2025 của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam về việc thành lập Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030. Hội đồng khoa học Viện Hàn lâm gồm 41 thành viên, GS.TS. Lê Văn Lợi làm Chủ tịch Hội đồng; 3 Phó Chủ tịch Hội đồng là các Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm: PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, TS. Đặng Xuân Thanh và PGS.TS. Nguyễn Đức Minh; TS. Nguyễn Thị Thu Hà là Ủy viên Thường trực - Thư ký Hội đồng. Hội đồng khoa học Viện Hàn lâm được tổ chức theo ba Tiểu ban chuyên môn: Tiểu ban Khối Vùng và Quốc tế, Tiểu ban Khối Khoa học xã hội và Tiểu ban Khối Khoa học nhân văn, bao gồm các nhà khoa học uy tín trong và ngoài Viện Hàn lâm.

ThS. Ngô Tiến Phát, Phó Trưởng ban phụ trách Ban Tổ chức - Cán bộ công bố Quyết định về việc thành lập Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025-2030

Phát biểu khai mạc buổi lễ, GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm khẳng định, việc thành lập Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025-2030 là nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học và tư vấn chính sách của Viện Hàn lâm trong giai đoạn mới. Ngay tại buổi Lễ, Chủ tịch Lê Văn Lợi đã trao tặng 41 tài khoản điện tử “Rà soát chống trùng lặp nội dung nghiên cứu khoa học” cho 41 nhà khoa học là thành viên Hội đồng khoa học. Phần mềm này là hệ thống cơ sở dữ liệu từ 150 Trung tâm nghiên cứu, cơ sở đào tạo trong nước, quốc tế, được chuyển giao từ Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho Viện Hàn lâm. Đây là phần quà rất có ý nghĩa, là một công cụ hữu hiệu trong việc tăng cường minh bạch và chuẩn mực trong nghiên cứu khoa học của Viện Hàn lâm.

GS. TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm trao tặng tài khoản điện tử “Rà soát chống trùng lặp nội dung nghiên cứu khoa học” cho các thành viên Hội đồng Khoa học

Ngay sau Lễ Công bố Quyết định, Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm đã tổ chức buổi Tọa đàm khoa học để thảo luận, đóng góp ý kiến hoàn thiện báo cáo "Đánh giá công tác nghiên cứu lý luận giai đoạn 2021-2025 và đề xuất định hướng nghiên cứu lý luận trọng tâm giai đoạn 2026-2030". Các nhà khoa học đã có những ý kiến phát biểu sâu sắc, thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự nhiệt tình và tâm huyết trong việc đóng góp cho sự phát triển của Viện Hàn lâm nói riêng và lĩnh vực nghiên cứu khoa học xã hội, nhân văn nước nhà nói chung.

Qua thảo luận, các thành viên Hội đồng Khoa học đã chỉ ra những đóng góp quan trọng trong công tác lý luận của Viện Hàn lâm đối với công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trong 5 năm qua; đồng thời cũng chỉ ra những vấn đề trọng tâm của khoa học xã hội và nhân văn trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới đang có những biến đổi nhanh chóng, phức tạp, đòi hỏi các nhà khoa học về lĩnh vực xã hội và nhân văn phải đi trước nghiên cứu, phản ánh và kịp thời đưa ra những gợi ý chính sách.

TS. Bùi Trường Giang, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, thành viên Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025 – 2030 phát biểu đóng góp ý kiến

Về kết quả nghiên cứu lý luận của Viện Hàn lâm trong 5 năm qua, dự thảo Báo cáo cho thấy, tính đến hết năm 2024, Viện Hàn lâm đã triển khai 3.321 nhiệm vụ khoa học và công nghệ, bao gồm 129 nhiệm vụ cấp quốc gia, 157 nhiệm vụ Quỹ Nafosted, 961 nhiệm vụ cấp Bộ và 2.074 nhiệm vụ cấp cơ sở. Các nghiên cứu được triển khai trên nhiều lĩnh vực từ chính trị, pháp luật, kinh tế, văn hóa, xã hội đến quan hệ quốc tế, góp phần làm rõ bản chất chủ nghĩa xã hội, cung cấp luận cứ khoa học cho đường lối đổi mới toàn diện của Đảng. Các nghiên cứu tiêu biểu bao gồm: hoàn thiện thể chế dân chủ trực tiếp, xây dựng hệ giá trị quốc gia, trách nhiệm tổ chức xã hội trong bảo vệ môi trường, chính sách chuyển đổi số và ảnh hưởng dịch SARS-CoV-2 đến sức khỏe tinh thần trẻ em. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra những hạn chế cần khắc phục trong giai đoạn mới.

Về các định hướng nghiên cứu lý luận lớn trong 5 năm tới, thời điểm bản lề quan trọng với mục tiêu đến năm 2030 và tầm nhìn 2045 để Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao, dự thảo báo cáo của Viện Hàn lâm đề xuất nghiên cứu trọng tâm theo sáu nhóm vấn đề: những vấn đề chung về lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và tổng kết 100 năm Đảng lãnh đạo; vấn đề chính trị, tư tưởng về vai trò Nhà nước và thị trường trong thế kỷ XXI; vấn đề kinh tế - môi trường như độc lập tự chủ kinh tế trong kỷ nguyên số và phát triển bền vững; vấn đề văn hóa, con người, xã hội trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số; vấn đề quốc phòng an ninh phi truyền thống; và vấn đề đối ngoại, hội nhập quốc tế.

GS.TS. Nguyễn Vũ Tùng, nguyên Giám đốc Học viện Ngoại giao,thành viên Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025 – 2030 phát biểu đóng góp ý kiến

Các nhà khoa học tham dự Tọa đàm đã thảo luận sôi nổi, đóng góp các ý kiến quan trọng cho các hướng nghiên cứu lý luận lớn của Viện Hàn lâm trong giai đoạn tiếp theo, trong đó nêu bật tầm quan trọng của nghiên cứu lý luận như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: không có lý luận thì không có hành động. Những vấn đề lý luận Viện Hàn lâm cần đặc biệt chú trọng trong thời gian tới chính là lý luận về bản sắc văn hóa mới, vấn đề về nhân phẩm, đạo đức, quyền con người trong kỷ nguyên AI, vấn đề chính quyền địa phương 2 cấp, lý luận làm rõ nội hàm Kỷ nguyên mới trong sự tiếp nối từ Kỷ nguyên Độc lập – Thống nhất và Kỷ nguyên Đổi mới, nghiên cứu về Chủ nghĩa xã hội và Chủ nghĩa Tư bản trong kỷ nguyên số, nghiên cứu lý luận về các giá trị phương Đông trong xây dựng và phát triển đất nước, tổng kết về mô hình phát triển của Việt Nam, những vấn đề về quản trị phát triển (xã hội số, kinh tế số, văn hóa số), ...

Trong phát biểu kết luận, GS.TS. Lê Văn Lợi ghi nhận những đóng góp quý báu của các nhà khoa học và chỉ đạo Thường trực Hội đồng sẽ tiếp thu, chắt lọc các ý kiến để hoàn thiện báo cáo chính thức. Đây sẽ là cơ sở không chỉ để báo cáo Bộ Khoa học và Công nghệ mà còn dần hình thành chiến lược khoa học xã hội của Việt Nam, làm định hướng cho kế hoạch trung hạn và hằng năm của Viện Hàn lâm. Chủ tịch Viện Hàn lâm nhấn mạnh tầm quan trọng xác định định hướng nghiên cứu để tập trung nguồn lực, tránh manh mún, đồng thời đề nghị tăng cường nghiên cứu cơ bản.

Chủ tịch Viện Hàn lâm cũng đề nghị các viện nghiên cứu chuyên ngành tập trung vào từng vấn đề cụ thể, như: lý luận về đường lối đổi mới; khoa học xã hội trong bối cảnh số; phát triển kinh tế trong bối cảnh số; tiếp thu tinh hoa nhân loại, kế thừa phát huy truyền thống văn hóa dân tộc. Bên cạnh đó, Hội đồng Khoa học và các nhà khoa học cùng xây dựng chương trình cấp quốc gia về khoa học xã hội và nhân văn trong kỷ nguyên số,...

Về hoạt động của Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm trong thời gian tới, Chủ tịch Lê Văn Lợi cho biết sẽ sớm ban hành quy chế cụ thể để đảm bảo hoạt động hiệu quả, đồng thời bố trí phòng làm việc thuận tiện để các nhà khoa học có không gian trao đổi, thảo luận, đồng thời tiếp tục bổ sung thêm các thành viên là nhà khoa học uy tín ngoài Viện Hàn lâm.

Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm nhiệm kỳ 2025 – 2030 chụp ảnh lưu niệm

Hội đồng Khoa học Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030 được thành lập với 41 thành viên uy tín, thể hiện quyết tâm của Viện Hàn lâm trong việc hiện đại hóa quản lý khoa học, tăng cường vai trò tham vấn của cộng đồng khoa học và định hướng nâng cao chất lượng nghiên cứu đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới./.

Theo Cổng thông tin của Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam

Cập nhật tin tức về khoa học xã hội tại: tapchikhxh.vass.gov.vn