Tóm tắt

Châu Á từ nửa sau thế kỷ XIX xuất hiện những trào lưu học tập theo các nước phát triển ở phương Tây và Nhật Bản. Trung Quốc và Việt Nam cũng cùng chung bối cảnh lịch sử đó với mong muốn làm cho đất nước thoát khỏi nguy cơ ngoại xâm và hướng đến tự cường. Ở Trung Quốc cuối thế kỷ XIX phong trào Dương Vụ do Lý Hồng Chương, Tăng Quốc Phiên khởi xướng đã gây được tiếng vang lớn và để lại nhiều bài học quý giá trong giáo dục tân học. Ở Việt Nam đầu thế kỷ XX, phong trào Đông Du do Phan Bội Châu khởi xướng cũng đã đạt được một số những thành tựu dù tồn tại trong thời gian ngắn. Phong trào Dương Vụ ở Trung Quốc và phong trào Đông Du ở Việt Nam có nhiều điểm tương đồng dù ở hai hoàn cảnh khác nhau, nó cho thấy những yếu tố giáo dục mới đã ảnh hưởng sâu rộng đến tiến trình lịch sử của cả hai nước nửa sau thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX.