Tóm tắt

Bài nghiên cứu phân tích 2 động lực của quá trình già hóa dân số (GHDS): tăng tuổi thọ của người dân và tổng tỉ suất sinh giảm dưới tổng tỉ suất sinh thay thế kéo dài. Trên cơ sở số liệu dân số và kinh tế của Nhật Bản và Hàn Quốc hơn 50 năm (1970-2024) các hậu quả và nguyên nhân của quá trình già hóa dân số không bền vững đã được phân tích, làm cơ sở để đánh giá về quá trình GHDS 50 năm của các nước thu nhập cao 1975-2025 và của nhân loại 140 năm (1960-2100) và phân tích về GHDS của Việt Nam 35 năm (1990-2024) dự báo tới năm 2100. Năm nguyên nhân gốc rễ của GHDS không bền vững đã lần đầu tiên được chỉ ra, trong đó có vai trò chi phối quyết định của mức tiền lương người lao động đến mức sinh của một địa phương, đất nước. Đây là cơ sở cho 10 nhóm giải pháp để người già hạnh phúc và 12 nhóm giải pháp để đất nước giàu mạnh, dân tộc trường tồn từ góc độ nhân khẩu học. Việc thực hiện các giải pháp này ở Việt Nam, giai đoạn 2025-2050 là khả thi, cho phép chuyển từ GHDS không bền vững thành GHDS bền vững, tạo nền tảng, điều kiện không thể thay thế để đất nước giàu mạnh, người dân hạnh phúc, dân tộc trường tồn.